Tóm tắt kỳ trước:
Chàng sỹ quan trẻ, yêu cô gái
trong đoàn Trí Thức Trẻ Tình Nguyện cùng công tác ở đội KTQP vùng sâu Sốp Cộp.
Trước ngày quyết định tiến tới hôn nhân, họ về thăm quê nội, được nghe kể về
quê ngoại của bà vốn là chiến khu lừng danh thời kháng Pháp với trận đánh mưu
trí, dũng cảm mà ông bà là nhân chứng, còn người cán bộ tổ chức, chỉ huy để lại
niềm tin yêu…không ngờ chính là/ có lẽ là ông nội của cô gái đó quê tận dưới
xuôi.
Gió ngoài lòng hồ sông Đà thỉnh thoảng thốc vào sườn núi từng cơn nghe
ù ù, tưởng như Ải Lậc Cậc* thở dài làm những lùm cây thâm thẫm xa gần
rì rào xào xạc, như muốn chùng chình kéo dài thời khắc chập choạng bí hiểm. Vệt
ráng đỏ ối trên nền trời vàng pha nhạt loang lổ, như nét vẽ rối điểm vài đường
viền tía đang lưu luyến cố nán soi mình trên sông nước, làm ánh lên một vùng hồng
rực, mặc màn sương đen ngày càng đậm đặc. Con gà treo trên cây giật mình cất tiếng
gáy kéc ke ke. Quen bốn bề rừng rậm, mặt trời trốn xuống núi là bóng đêm sập buông,
những vì sao le lói mọc lên, tịch mịch và đơn điệu, con gà Mèo ai mới cho ông
bà tôi sáng nay, chắc không phân biệt được thời gian kỳ lạ nên đã bị nhầm. Đây
là thời khắc của ma quỷ đi tuần. Xưa mỗi lần ráng đỏ xăm soi thác nào, y rằng
thác đó nay mai cũng một vài mạng người. Ông nội tôi trầm ngâm bảo thế.
Tôi im lặng ngắm ông và chờ nghe những điều huyền bí của mảnh đất mà
tôi gọi là quê quán, nhưng không là nơi chôn nhau cắt rốn của mình. Ông vẫn cởi
trần, phô cơ thể to bè, vâm váp như khúc gỗ tạy. Bởi làn da rám nâu hơi nhăn
nheo làm nổi những đường gân to như con đỉa đui xanh mờ khi ông đưa cả hai tay
lên gãi cái đầu lún phún những chân tóc bạc. Tôi đã từng nghe và đọc cả tài liệu
quân sử về chuyện nhầm trời mây, sông nước vùng này mà phi công Mỹ điêu luyện thế
vẫn đã đâm sầm vào núi. Lúc đó có cái ráng đỏ tai quái như này không? Dãy U Bò hùng
vĩ, bên dòng sông Đà hung hãn với những cái thác mà nghe tên đã sởn gai người.
Nghĩ vậy nhưng tôi không biết mở lời thế nào, sợ làm đứt quãng dòng hồi tưởng đang
dần hiện trong cái đầu chuôi vồ bướng bỉnh mà khi bí điều gì ông thường đưa cả
hai tay lên cào xước ngược.
Trong nhà, Ngần ngồi đấm vai và thủ thỉ hỏi bà rằng ngày xưa ông cháu (Ngần
cứ mặc định thế, chắc gì) yêu bà nhiều lắm phải không? Bà tôi liền vanh vách
phô:
-Ồ! ta không biết đâu. Nhưng ta thì có yêu lại nhiều đấy cháu dâu ạ! Vắng
anh Nhạ mấy hôm, ta như ủ lửa trong bụng, cồn cào lắm. Tối khuya cũng không ngủ
được, cứ cố nhắm mắt lại thì hình anh lại hiện ra, gần lắm, ta quàng tay ra ôm
mãi. Lần nào cũng giật mình tiếc nuối rồi khóc thầm. Nhớ lắm. Nhớ mãi cái tối
anh hẹn đến bảo phải về ngay căn cứ nhận lệnh. Anh ấy ngớ người, hốt hoảng run
bắn lên, ú ớ không nói được gì cả khi ta vít đầu anh xuống, tai anh sát với miệng
mình để nghe lời yêu ta nói thầm rồi bất ngờ cắn nhẹ vào đó. Anh nói gì đi! Sao
thở mạnh thế! Trước mới nghe lời nói ấm ngọt như gió thoảng trong nắng mai từ
cái miệng lúc nào cũng tươi như hoa ta đã vui rồi, lòng đã rộn ràng như hoạ mi
hót ở trong rồi. Nay cái miệng xinh ấy gần quá, thơm tựa mùi mật ong rừng mùa
hoa Sơn tra. Trào dâng trong ta niềm khát khao nếm thử. Anh bối rối ngượng nghịu
càng làm ta rạo rực rồi bạo dạn hơn. Ta rùng mình kêu lạnh khi thân thể nóng bừng
bắt anh xiết chặt, ta âu yếm nắm bàn tay bỡ ngỡ đến lóng ngóng của anh mà dẫn dắt,
đưa đẩy. Đang lâng lâng dịu ngọt thì bỗng rắc.. bịch tiếng cành cây gẫy cùng
lúc như tiếng rơi xuống đất của con thú ăn đêm bị xảy chân. Anh vội ấn ta nằm xuống,
lăn vòng qua rồi nghểnh đầu nghiêng ngó. Trong tiếng u u muôn thủa có tiếng lào
xào rích rích vọng lại. Anh thì thầm hình như ta bị theo dõi. Ta cười. Chồn sóc
trao tình đấy anh, mùa động dục rồi mà rồi quàng tay lên vít đầu anh xuống bầu
ngực mình cương cứng nóng râm ran. Anh vội gỡ tay và dắt ta dậy, dứt khoát dẫn
ta về, dù lúc đó lòng ta như đất nương mới đốt, khát mưa vô cùng.
Tôi giật mình hoảng hốt. Trai gái thời thời xưa cũng lãng mạn vậy a, bất
chấp khác lạ về sắc tộc, văn hóa, tập quán? Tình yêu tiền bối mình hồi ấy cũng
có tiếng nói riêng, thầm kín mà bạo liệt, là sự tự nguyện dâng hiến không hề
tính toán ư? Sao thấy bảo chỉ do người lớn sắp đặt?. Tự nhiên tôi lo sợ, thoáng
xâu chuỗi các sự kiện thầm nghĩ bụng nhỡ biết đâu ông bà đã trót với nhau. Hoang
mang quá. Nếu vậy thì ôi thôi tôi và Ngần chẳng cùng chung dòng giống đó ư? Trời
ơi! Sao số phận chúng tôi lại trớ trêu như vậy chứ?
Tôi run thật sự, răng va nhau lập cập, hình ảnh những lần chúng tôi mê
mải say đắm nhau loang loáng hiện trong đầu…
Ông nội tôi thong thả nạp thuốc vào nõ điếu ục to cỡ cổ chân tôi, ngón
tay giữa nẹn mồi thuốc chặt lại rồi mới châm lửa bằng cái đóm pơ mu. Ông cứ tay
điếu, tay đóm và mắt liu riu nhìn ngọn lửa cháy tịnh không chút khói đen nào
bay lên, cũng không có tý tàn nào rơi xuống, như pho tượng sống. Bỗng sực nhớ
ra điều gì, ông dùng ngọn lửa vẫy vẫy tôi lại rồi mới cặm cụi hút. Thú thực,
tôi chúa ghét người hút thuốc lào bởi cái mùi khai của nước điếu khi lỡ tay
đánh đổ; chứ còn ngồi gần để hưởng thụ khói thuốc thì có lẽ đây là lần đầu. Bởi
vậy, khi ông bắt đầu rít thì tôi cũng hít một hơi dài, sẵn sàng chịu đựng. Trời
ạ! Khi tai tôi bắt đầu ong ong, ngực đã tưng tức, hết cả ô xy ở buồng phổi rồi
mà chưa thấy ông tôi phả khói. Hơi ông dài hơn cả sỹ quan thường trực là tôi,
bái phục thật! Hút xong, ông nuốt trọn hết vị hương thơm hắc, cay nồng vào tận
gan ruột, rồi mới ngửa cổ lên, khoan thai thả lên giời một bụm khói mầu trắng đục.
Trời tối đen nên tôi nhìn rõ là nó đặc xoắn xuýt chán rồi mới tở dần ra, lững
thững bay lên tản vào hư vô. Nhìn ông ngồi bệt, lưng và đầu dựa vách, tay chống
vào miệng ống điếu, tư thế rất vững trãi, đôi mắt mơ màng, xa xăm lắm, tôi nghĩ
thầm chắc hồn vía ông đã theo làn khói kia chu du ngược vào chiều không gian thứ
tư đó chăng? Thời gian sao mà trôi chậm thế. Tôi hít hơi lần thứ hai, thứ ba, sẵn
sàng đón nhận điều lo sợ tồi tệ nhất làm ông rất khó nói.
Ông thở ra nặng nhọc. Cứ tưởng chôn được nó đi rồi!
-Ông bảo gì ạ. Chôn cái gì hả ông?
-Đó cũng là cái ngày có ráng đỏ như máu soi mình trên thác Hin Phá lúc
nhá nhem như hôm nay. Ông nội tôi như đã trở về được cái thời khắc đáng nguyền
rủa cách đây tròn một hoa giáp (60 năm) rành rọt kể: Quá trưa sau đó vài hôm, cả bản ta rụng rời
nghe tin dữ tổ công tác bộ đội Nhạ bị bọn phỉ phục kích bắn chết ở bên kia
sông. Ông được anh Nhạ tin tưởng cử ở lại phụ trách tổ du kích, lúc ấy đau
thương lắm, phải cố giữ lấy bình tĩnh, gọi mấy trai tráng khỏe mạnh đi cướp
xác. Nó đã coi mọi nhà trong bản là anh em. Nó chết phải làm ma chu toàn cho nó
chứ. Có ai sợ không? Không nói rõ ra mồm, nhưng có người khẽ ấp úng. Sợ chứ! Sợ
nó bắn chết chứ! Yên tâm, tôi có cách làm nó không bắn được! Nói cứng vậy thôi,
chứ ông chưa nghĩ ra kế gì đâu, chỉ biết hạ lệnh mỗi người một nắm cơm ăn đường.
Ý nghĩ chợt lóe lên, xuất thần như tia chớp khi Mỷ, ( bà cháu đây này) nước mắt
ròng ròng chạy đến ông nài nỉ được đi cùng. Cũng lúc đó con gà Mèo ngứa cổ,
gióng tiếng lên kéc ke ke. Trời giúp ta rồi. Hay anh Nhạ khôn thiêng dun dủi đó
chăng? Ta nghĩ ngay đến bài học anh dạy rồi vững tin bày binh bố trận để lên đường.
- Chắc là …ông bà lại đóng vai hai cô nữ ? Tôi lễ phép dò hỏi.
-Không! Lúc đó ông nghĩ phải đóng vai vợ chồng thôi, đi chợ sông say
qúa, ngủ đường, giờ mới về tới đây. Còn rượu, còn con gà này, ta nhận nhau làm
anh em thôi! Thừa cơ lúc chúng ăn nhậu thì anh em bò lên cướp xác.
-Tuyệt vời! Binh pháp của ông ngang Tôn Tẫn. Tôi cao hứng vỗ tay đen
đét.
Hai bà cháu cũng đã đến ngồi bên hóng câu chuyện đang vào hồi gay cấn,
càng làm ông phấn chấn. Ông lại xước ngược các ngón tay trên mái đầu lún phún
tóc bạc kéo tận xuống gáy, mấy lần liền vậy như để gỡ hết dung lượng nhớ đã
chìm lấp suốt mấy chục năm nay. Vừa đi vừa chạy, vùng tự do thì dễ thôi. Nhưng
đến bờ sông là vùng tề, (địch kiểm soát) trời chiều, đò giang không thấy cái
nào, ai cũng thấm mệt, sự hăng hái ban trưa đã vợi đi nhiều lắm. Ai nấy ngồi bệt
xuống đất đưa mắt nhìn ta nửa như dò xét, nửa như chờ đợi. Toàn dân núi cả, trừ
ông ra, có ai dám bơi sông Đà, mới nghe nước réo, vãi cả đái rồi. Vài cái tẩu xèo
xèo, tỏa mùi thơm quen thuộc, quyến rũ lan xa. Đi rừng không có thứ gì lại sức
nhanh bằng nó. Ồ mà nó cũng làm người ta khôn ranh ra nhá. Đâu như chưa đủ lượt
mỗi người một tảo ( 3 điếu) thì đã nghe lộp cộp tiếng giầy đinh chạy gằn, mọi
người hoảng sợ tản ra, giấu vội vào gốc cây khe đá. Hiện ra một anh lính dõng mặc
sắc phục, tay dắt đứa con gái nhe nhởn rảo nhanh lại. Ồ ! Páo! Chào người anh
em.! Đúng là Phà (Trời) giúp ta gặp nhau
rồi. Páo là kẻ chuyên đi kiếm thuốc phiện và gái về cho bọn lính các đồn đã vài
lần đổi đạn lấy thuốc phiện cho du kích ta, nếu không khẩu súng chiến lợi phẩm
bữa trước chỉ còn độc mỗi một viên đã lên nòng. Anh Nhạ đang gây dựng y thành
cơ sở địch vận. Hiểu nhau quá rồi mà, chẳng cần giữ ý nữa. Hắn cười khẩy. Khó
gì cái thuyền độc mộc! Và nháy cái mắt tinh quái xéo vào Mỷ lúc ấy đang ủ rũ
bên đường. Thằng Nhạ bị cắt mất đầu rồi, chúng nó mang đi Ít Ong lĩnh thưởng được
nhiều bạc trắng lắm, lấy thây không về làm gì nữa? Chúng nó đánh bẫy đấy, gài cả
lựu đạn dưới thây cơ, mới lại 3 thằng phỉ canh giữ tinh ranh như chó sói, bọn mày
thoát chết sao được? Nghe nao núng quá. Hay là thôi, Xôn ??? Ta… có nên liều
lĩnh thế không?
Giữa lúc mọi người đang ngóng cả vào mình, ông thấy rất khó xử, bèn đưa
mắt sang Mỷ, hỏi ý đồng chí thế nào. Lúc ấy nói gì bà còn nhớ không?
-Tôi sao quên được. Lúc ấy hỏi mọi người, nếu ai trong chúng ta không
may bị chết hoặc bị sa vào tay giặc mà bị đồng đội bỏ mặc, các anh nghĩ sao? Có
ai còn nhớ mình đã thề gì không? Và sau phút hùng dũng đó, ta chạy lại như van
tên lính dõng : Anh ơi, tìm cách giúp em đi. Mùa sau được bao nhiêu thuốc phiện
em trả ơn anh hết! Ừ đúng rồi! Ông thấy
mắt nó lóe sáng như con cáo ăn đèn rồi kéo tay ông ra chỗ khác bàn bạc. Càng sống lâu, giờ càng
ngẫm ra nhiều điều ngẫu nhiên kỳ lạ. Nếu hôm đó không gặp Páo thì cơ sự sẽ ra
sao, hoặc phải quay về, vì quá khó, hoặc là thương vong vì địch quá mạnh, ta lại
không mang vũ khí, còn nếu có chuốc cho chúng uống rượu bỏ thuốc mê ngủ li bì
đi thì biết đâu ta cũng chết vì mìn khi cướp xác. Ông lại trầm ngâm, như là sự
sắp đặt của Phà mới cho ta đem được xác anh ấy về chôn cất chu đáo thế. Nhưng…
nhưng ông luống cuống quơ tay tìm cái điếu. Có lẽ ông lại cần lượng nicôtin mạnh
trong liều thuốc lào để giải nén nốt lượng thông tin khuất lấp lộn xộn trong bộ
não già nua, hay để giữ bình tĩnh, lấy lại tinh thần đang bị xúc động mạnh. Tôi
không biết nữa. Nhưng rõ ràng lần này, không khoan thai được, ông bị sặc. Điếu
thuốc mất hết ngon, làm ông phải xúc miệng, chạy ra ngoài nhổ đi. Đành phải để bà tiếp lời.
Tên Páo đốt bó đuốc cháy sáng rực. Nó thuộc thung thổ, tự tin vừa đi vừa
gọi to: Anh em ơi! Người nhà lên ngủ thăm nhá! Bọn phỉ mừng rỡ nổ súng đì đoàng
chào đón. Chỉ ta với anh Xôn, cả Páo với ả gái xòe là bốn người đi vào, còn thì
chọn chỗ nấp. Anh Xôn trong vai thầy cúng. Dĩ nhiên ta với ả gái xòe trong vai
gái đến ngủ thăm. Páo là lính dõng oai vệ dẫn đầu. Ta không hề run, bởi tự nghĩ
kiểu gì cũng sẽ có cách giữ thân. Cứ uống rượu thóc ngon với thịt nai khô trước,
các giai yêu nhá chị em ta nhẩn nha làm gà. Tên Páo đốt đuốc dẫn anh Xôn lên
cúng ma để nó khỏi lạc về quấy nhiễu bản làng kinh hãi lắm. Ba tên phỉ sướng rên,
chỉ chờ hai người quay lưng là xán đến tán tỉnh, cấu véo. Ôi! Các anh bẩn hết cả
bây giờ. Để em làm nhanh còn nhắm nào. Ngoan nào người tình ơi. Ta uốn giọng lả
lơi vào vai khá đạt, tay thoăn thoắt con dao xẻ thịt, thi thoảng huơ huơ lên. Cái
thằng định cập kè ta thấy thế, lảng vội, chạy ra chỗ có tiếng cười hô hố xen lẫn
tiếng rên mơn trớn the thé ngoài chỗ tối. Kệ. Chúng mày ăn nhau đi càng lâu càng
tốt nhá, bởi nhìn ra xa thấy anh Xôn cầm đuốc cháy sáng, vừa chạy quanh vừa
quay mấy vòng, hò hét đuổi tà ma. Chắc đã tháo xong lựu đạn. Đấy là tín hiệu để
anh em du kích bò vào, còn bó cây xấu hổ dựng lên làm hình nộm. Ta sướng quá hét
ầm lên. Ơi! mọi người ơi! Xong cả rồi. Kỉn (ăn/ uống). Kỉn đi!
Khỏi phải nói cuộc ăn uống bốc bải giữa đêm ấy vui thế nào. Bên ta đã
thích, đương nhiên, còn bọn phỉ cũng sướng đã đời. Chẳng mấy chốc cái bong bóng
trâu đựng rượu nằm lép xẹp. Bọn chúng lăn lóc, đứa nằm đứa ngồi, ngủ li bì sều
cả dãi, bẹo không động đậy. Ngoài bờ sông vọng vào tiếng hú dài, chúng ta nháy
nhau về. Anh Xôn cuỗm luôn cây súng với tất cả số đạn. Ta đã xách lên một khẩu,
thấy anh Xôn xua tay đành bỏ lại, vì thấy đầu ta cũng quay quay như vừa chạy vòng
tròn.
*
Chưa bao giờ thấy bãi cỏ xanh bao la mượt mà và phẳng phiu đến thế. Làn
gió xuân nhẹ như hơi thở làm những ngọn cỏ dập dìu quay sang nhau tình tứ rồi
khe khẽ gật đầu. Chúng đồng ý cho mình đáp xuống đấy. Hai người dang rộng đôi cánh
mềm sà xuống, sợ cỏ đau, Mỷ lại thu cánh vút lên, làm anh Nhạ ngơ ngác nghiêng
cánh liệng vòng chao lên theo. Đôi tình nhân mê mải bay trong bầu trời xanh trứng sáo trong vắt. Dưới kia, dòng sông
uốn lượn một đường cong tự nhiên đẹp mê hồn, giữa xanh rờn biển lá mạ non. Họ
nghe thấy tiếng rì rào trò truyện của những luỹ tre xanh thẫm bên bờ đê. Đây đó
vài ba con bò vàng nâu nhẩn nha gặm cỏ, có chú bê con vừa bú xong nghếch mõm lên
cười. Dòng sông hiền hoà, sóng khẽ gợn lăn tăn. Ồi đẹp quá! Nước sông, nước biển
giao hoà đấy. Từ thượng nguồn quê em, dòng nước mang tất cả nỗi đau khổ, bực tức,
hung dữ lẫn khao khát đổ về mẹ biển. Sau thời gian được mẹ vỗ về, được chơi bời
thoả thích với đại dương, những giọt nước ấy ngoan ngoãn ngược trở về. Nó có lên
được trên em không? Chắc là không đâu. Thế thì trên em mãi mãi khổ à! Anh sẽ không
bao giờ để em khổ đâu? Thật không? Thật mà. Anh trao tình anh cho em đi, đừng để
em buồn nữa nhá. Đôi cánh mỏng nhẹ nhàng được gió dở ra, hai đứa cùng lăn êm trên
thảm cỏ mịn màng hương thơm dịu, mát tận tim gan. Cỏ mật đấy. Nhạ rút một nõn đưa
lên môi Mỷ, ngọt lịm. Đôi môi khao khát cuống quýt quấn vào nhau mê đắm. Đôi cánh
lanh mềm cứ dở mãi ra, rải trên thảm cỏ những bông hoa rừng li ti nhiều mầu tươi
thắm. Lồ lộ trắng, đen. Quyến rũ, như mời gọi. Hương thơm nức. Thèm khát quá. Không
thể cưỡng lại. Nước biển đang ào ạt dâng trào, trẩy vào lòng sông những giọt nước
tinh khôi…
Đoành! Đoành!. Nhạ bị bắn chết rồi. Mỷ bừng tỉnh vẫn còn nghe tiếng súng,
nhưng không sao mở được mắt. Tỉnh hay mơ? Nhạ bị bắn chết trên bụng mình à? Anh
cài then mình rồi, vẫn còn âm ẩm nóng đây ư? Mỷ ưỡn người, quàng tay lên người
anh xiết chặt rồi lật mạnh, phắt cái ngồi lên bụng anh, mỉm cười bởi dư vị ngọt
ngào còn man mác đầu môi. Thì ôi chao! Mặt Páo cười nhăn nhở. Bỗng nhớ ra tất cả,
Mỷ đổ vật xuống, chết lịm đi.
Ba tiếng súng đó do Xôn bắn chỉ thiên chào vĩnh biệt người chỉ huy, người
anh quý mến. Xong quay lại gốc cây, thấy chỉ còn mình Mỷ trần như nhộng và ngủ
li bì, Xôn chẳng hiẻu gì cả. Mãi sau này khi hai người là vợ chồng, ông mới biết.
Bố cháu Lính ra đời như thế!
Trời ơi! Bố tôi. Trời đất quay cuồng sụp đổ.
Bố tôi là liệt sỹ, vẫn còn sống trong ký ức các cựu chiến binh sư đoàn
Bông Lau với các trận đánh khét tiếng bi hùng ở “lò vôi thế kỷ” khi tôi chừng bẩy
tuổi. Nghe các chú nói, nếu hôm ấy lá quân kỳ bố mang trong người được cắm trên
điểm cao xxx thì bố đã được phong anh hùng. Người là con lính dõng ăn ở hai
lòng ư? Tôi đau xót nấc lên.
VĨ THANH:
Trên góc bàn thờ nhà Ngần có bài vị ông nội gắn ảnh vẽ phóng từ tấm ảnh
hệt bức tặng bà tôi. Ông chụp khi học năm cuối Trường Thành Chung ( thảo nào tiếng
Pháp nói như gió) thì đi kháng chiến. Nhạ là bí danh khi ông ở Chiến khu 99, chứ
tên thật/ hồ sơ là Lê Văn Sách. Bùi ngùi lật giở trang nhật ký đã sậm màu thời
gian và trận mạc, trong đó quê bà tôi, trận chống càn được ông ghi vắn tắt 2 dân phu chạy thoát, thu lại toàn bộ tài sản
địch cướp. Diệt 1 lính Phi, thu 1 súng, răn đe 1 hàng binh ( mũi tên/ để) hoang
mang, tan rã hàng ngũ địch. Tinh thần kháng chiến lên rất cao.
Ông bà tôi, cả dân bản hồi ấy nữa làm sao biết ông Nhạ thoát chết trận
phỉ phục kích ở vùng tề, khi tên lính địch vận Páo khăng khăng chính mắt mình
nhìn thấy thủ cấp của ông. Bây giờ mới rõ đánh xong Điện Biên, ông là cán bộ tiểu
đoàn được cử về Hà Nội học văn hóa trước khi sang Liên Xô tu nghiệp. Cơn sốt ác
nghiệt ẩn náu, tích tụ từ những năm tháng rừng sâu, núi thẳm đã bất chợt quật
ngã ông tại gia đình khi tranh thủ về quê cưới vợ. Càng rưng rưng khi biết sự đãi
ngộ thời chưa có quân hàm vận dụng có nơi còn bất cập. Ông nội Ngần chỉ được xác
định là tử sĩ.
Ông nội bảo ông Páo( nội ruột tôi) tử trận khi quân ta đánh đồn Mo
không lâu sau đám ma bộ đội không đầu ấy, thậm chí ông ta không hề biết rạng
sáng đêm loạn lạc, uất hận gieo cho người nữ du kích lại thành hình hài để ông
nội tôi hết lòng nâng niu, nuôi dậy lớn khôn thành chiến binh quả cảm.
Kính cẩn dâng các ông những nén tâm hương./.
·
Người
khổng lồ cai quản vùng đất theo quan niệm dân gian, dân tộc Thái
